Pan Szyszkowski

Od tygodnia niemal nie schodzi nam z ust: "Kasztanowe ludki!", "Kasztanowe ludki"!

Pogoda za oknem sprzyja domowym pracom ręcznym z wykorzystaniem wcześniej nazbieranych skarbów jesieni. To już chyba na stale zakorzeniony jesienny rytuał, by z kasztanów, żołędzi i szyszek tworzyć cudaczne zabawki. Ileż one nie mają określeń i ról, przydzielanych im przez najmłodszych. A ile budzą emocji! Myślę, że nie ma nikogo, kto by w dzieciństwie nie próbował poskładać choć jednego leśnego ludka. I czy to stworki wykonane rękami dzieci, czy bardziej wyrafinowane ozdoby rękodzielników - towarzyszą nam o tej porze roku od wielu pokoleń.

Dlatego chcemy Wam dziś przedstawić opowiadanie wierszem z udziałem jesiennych darów, pt. Pan Szyszkowski  - Czytelnik 1957. Prawdziwy staroć.

Lucyna Krzemieniecka, stylizując swój utwór na ludowy, sugeruje, że początków tej zabawy należy szukać u korzeni. To dzieciom żyjącym na co dzień blisko natury autorka przypisuje naturalną wrażliwość na piękno zmieniającego się otoczenia. Oprócz tej wrodzonej spostrzegawczości dzieci wiejskie - bohaterowie Krzemienieckiej - są obdarzone zmysłem poznawczym i talentem bliskim rzemieślnikowi.

Wiersz Czas do lasu iść, z tego zbiorku, pokazuje pierwszy moment, w którym podjęte zostało twórcze działanie:

Czas do lasu iść,

wziąć paprotki liść,

liście buka, listki brzozy - 

wzorek z tego się ułoży.

Będzie cieszył nas

w chłodnej zimy czas.

Czas żołędzi wziąć,

zgrabnie skrajać, ściąć.

Kiedy się przemienią w duszki,

dać im z kory kapeluszki

i postawić w kąt

leśnych duszków rząd.

Oto warsztat nasz,

darował go las:

dużo listków ciemnych, jasnych - 

ułożymy z nich obrazki.

Przypomną nam las

w chłodnej zimy czas.

Pan Szyszkowski jest jednym z owoców wesołej zabawy:

To Krasnalek. Dzieci same 

go zrobiły. 

Rączki, nóżki są z zapałek, 

z szyszki brzuszek, 

piórkiem ptaszka 

ozdobiony kapeluszek.

Zastanawiające, że Krzemieniecka uczyniła z tej zabaweczki bohatera kilku przygód. Nie jest mu dane stać spokojnie na półce. Wyobraźnia dziecka podpowiada, że z powodzeniem szyszkowa figura może na przykład wystąpić w domowym teatrzyku:

Scena będzie z pudła,

kurtyna z ręcznika,

Szyszkowski artystą

sławnym w teatrzyku.

Zabawka ta, co ciekawe, nie nudzi się dzieciom, ale towarzyszy im całą zimę. Jest świadkiem ręcznego wykonywania ozdób na drzewko z boru: wszystkie inspirowane bezpośrednio naturą (rajskie jabłuszka, łańcuszki z jarzębiny, ptaki, pająki, gwiazdy).

Szyszkowski to gubi się, to znów znajduje, aż wreszcie wiosną powraca do swojej macierzy - do lasu.

Sam tekst książeczki już nieco archaiczny, uzmysławia, że takiego dziecięcego świata, jak ten literacki, pokazany na pożółkłych kartkach, już nie ma dzisiaj. Świata, w którym tak po prostu dzieciom zaszczepiana jest miłość do ... no właśnie do czego?... do świata. Choćby poprzez zabawę, podróże, obcowanie z przyrodą, gawędy bliskich... A może jednak istnieje?

 

Ilustracje do książki - Irena Kuczborska - przepiękne i spójne z tekstem.
K. chciał nawet pokolorować czarno-białe rysunki. Czasem jednak nie trzeba już niczego kolorować.

Zwyczajna opowieść o czymś zwykłym, może stać się tą niezwykłą i fascynującą.

Za to zrobiliśmy całą moc ludków, a żeby im było u nas dobrze, urządziliśmy im małą, leśną scenerię. Po zabawie ochoczo wracają na swoje miejsca;)

 

Oprócz tego powstały obrazki z zasuszonych liści. Kacper zaprojektował choinkę z lampionami i ciastkami oraz liściaste ludki, zasugerowane przez mamę, po czym ostrożnie nakleiliśmy wybrane listki na kartki. Prace zawisły w naszej domowej galerii.

Użyte materiały, najlepiej jeśli będą różnej maści i gabarytów, np.:

kasztany wraz z łupinami,
żołędzie i liście dębu szypułkowego i dębu czerwonego
łupiny orzechów włoskich i laskowych
dzika róża, jarzębina,
listki akacji, olchy, klonu,
mech, piórka,
plastelina, zapałki lub wykałaczki
kawałki kory
sosnowe igiełki
szyszki sosny, świerku itd.

Polecamy zabawę!